De lijst van Leonardo da Vinci (1452-1519)

Leonardo da Vinci (1452-1519) is vooral bekend om zijn schilderijen en tekeningen. Minder bekend zijn de observaties die hij maakte over maatschappij en religie. Zo weten we dankzij hem dat Italië in zijn tijd een eigen christelijke extremisten had. Zwaar godsdienstige baardmannen legden hun regels met terreur op. Er werd op straat gepatrouilleerd. Wie de regels niet volgde kreeg straf:

"Ze stonden onder leiding van een radicale dominicaner monnik, Girolamo Savonarola, die vooral gericht was tegen de heersende familie de Medici. Hij stichtte een fundamentalistisch regime dat strikte wetten invoerde tegen homoseksualiteit, sodomie en overspel. Sommige overtredingen werden bestraft met steniging en brandstapel. Er werd een burgerwacht bestaande uit jongeren ingesteld die door de straten patrouilleerde. Op de dinsdag voor het vasten in het jaar 1497 organiseerde Savonarola een verbranding van boeken, kunstwerken, kleding en cosmetica. Dat werd later bekend als het vreugdevuur der ijdelheden. Een jaar later keerde de publieke opinie zich tegen hem. Hij werd op het stadsplein van Florence boven een brandstapel opgehangen. Zijn lijk werd verbrand."

Aan het einde van zijn leven heeft Leonardo da Vinci een paar tips achtergelaten gebaseerd op zijn eigen levenservaring. Twintig daarvan, net als het fragment hierboven, zijn gepubliceerd in de biografie van Walter Isaacson. Uitgeverij Het Spectrum, 2017:

1. wees nieuwsgierig, ongeremd nieuwsgierig
2. vergaar kennis om de kennis zelf
3. behoud dat kinderlijke gevoel van verwondering
4. observeer
5. begin met de details
6. zie ongeziene dingen
7. bijt je vast aan wat je doet
8. laat je afleiden
9. respecteer feiten
10. treuzel
11. laat de perfectie de vijand zijn van het goede
12. denk visueel
13. graaf je niet in
14. reik verder
15. fantaseer
16. schep voor jezelf, niet alleen voor anderen
17. werk samen
18. maak lijstjes
19. maak aantekeningen op papier
20. stel je open voor het mysterie