Einde van de MINURSO vredesmacht in zicht

Contracten van MINURSO medewerkers in Marokko worden per april 2025 niet verlengd. Ook de werving van nieuw buitenlands personeel is opgeschorst. Dat heeft het VN kantoor in Laayoune laten weten. De MINURSO is een vredesmacht geïnstalleerd in 1991 langs de grens in de bufferzone tussen Marokko en Mauritanië. Die moet vrede bewaken na het einde van de oorlog tussen Marokko en Polisario.

Volgens het United Nations Peace Keeping programma uit februari 2025 bestaat de macht uit 460 leden inclusief 14 vrijwilligers en 245 blauwe helmen uit 10 verschillende landen. Er zijn tot nu toe 20 leden door verschillende oorzaken om het leven gekomen. De vredesmacht heeft in 2021-2022 naar schatting 60.908.900 dollar gekost. Het bedrag werd in 2024 naar 75 miljoen verhoogd.

Amerikaanse druk

Donald Trump heeft op 20 december 2020 de Westelijke Sahara als Marokkaans erkend. Spanje en Frankrijk, voormalige kolonisatoren, hebben zijn voorbeeld gevolgd. Zijn minister van Buitenlandse Zaken heeft na de verkiezingen van januari 2025 de erkenning bekrachtigd door de aankondiging in maart dat zijn land de vredesmacht niet langer wil financieren omdat er in 34 jar tijd geen vooruitgang is geboekt. Er is geen volkstelling geweest in de kampen in Algerije en een referendum is sinds 2011 van tafel.

Het besluit van Trump om de financiering te beëindigen kreeg onverwacte steun door de onthulling begin april in de Washington Post van de banden tussen Polisario, Hizbollah en Iran. Volgens de krant hebben leden van de groep met behulp van Algerije aan de burgeroorlog in Syrië deelgenomen. Ze zitten na de val van Bashar Al Assad in de gevangenissen van het nieuwe regime. Een gelegenheid voor Trump adviseurs om de gewapende groep op de terreurlijst te zetten. Het advies wordt nog eens door Hudson Institute in het artikel “The Strategic Case for Designating Polisariuo Front as a Foreign Terrorist Organization” op 18 april besproken.

Samenwerking Mauritanië

Ook Maurianië gelooft niet in een onafhankelijke “Westelijke Sahara” ondanks de officiële erkenning. Het land heeft in 1982 de Westelijke Sahara als land erkend. Dat was volgens voormalige president Mokhtar Ould dadda (1924-2003) onder druk van de Algerijnen gebeurd (link naar interview op YouTube).  Het land erkent nog steeds de Westelike Sahara maar wil ook goede banden met Marokko. Tijdens een vergadering afgelopen 21 april in Nouadhibou in het noodren van het land hebben volgens krant Al Anbaa van 21 april deelnemende ambtenaren van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, gouverneurs, burgemeesters, gemeenteraadesleden, hoge civiele en militaire kaders en vertegenwoordigers van niet-gouvernementele organisaties de wens geuit om samen te werken met Marokko aan de ontwikkeling van de noordelijke gemeenten in de grensstreek. Onderwerpen van gesprek zijn vrij verkeer van mensen en goederen, douanerechten en veiligheid.

Mauritanië ziet de Westelijke Sahara dus ook als onderdeel van Marokko met wie het een gezamenlijk toekomst wil bouwen. Dat is slecht nieuws voor Polisario en Algerije die al eerder negatief hebben gereageerd op de mogelijke opheffing van de MINURSO vredesmacht. 

Afbeelding: leden van de VN vredesmacht in 2024. Bron: VN archief.